آیین‌های کهن عزاداری...//«نخل‌برداری»؛ سنتی‌ترین آیین عزاداری در تفت

مردم شبه تابوتی (نخل) را به دوش می کشند که یادآور تابوتی است که پیکر امام حسین (ع) در آن از میدان جنگ به مزار همیشگی‌اش منتقل شد؛ حمل این تابوت در بین مراسم‌های مختلف محرم از کارهای اصلی و اساسی به شمار می‌رود.

 

خبرگزاری شبستان: آداب عزاداری محرم از جمله پدیده­ های فرهنگی است که با حفظ عناصر اصلی به زیور خلاقیتهای اجتماعی، فرهنگی و اقلیمی جوامع مختلف آراسته شده و اگر چه دارای مضامین واحدی است اما به تبع حوزه‌های فرهنگی با نمودهای مختلفی دیده می شود. استان یزد یکی از مناطقی است که آیین عزاداری شهادت امام حسین (ع) در آن به شکل ویژه‌ای برگزار می‌شود و نخل‌برداری یکی از آیین‌های کهن آن به شمار می‌رود.

 

هیئت‌های عزاداری

                                                    

عزاداری مردم محله پشت باغ در خیابان های یزد؛ رسم بوده که هر محله عزاداری را از حسینیه خود شروع می کرده و به همراه دسته و شبیه های خود به سمت میدان امیر چخماق روانه می شده؛ در آنجا نخل را می بوسیده به دور کلک آن می چرخیده و پساز عزاداری باشکوه و نمایشی باز می گشته است؛ هیأت پشت باغ از معروفترین هیئت هاست؛ این عکس مربوط به دهه 1320 تا 1340 می باشد.


هیئت‌های عزاداری از جمله گروه‌هایی است که شکل و محتوای آن از سنن مذهبی ریشه‌دار شیعی ایرانی متاثر است و به منظور سوگواری شهادت قهرمانانه امام حسین (ع) سومین امام شیعیان و وقایع خونین دهه اول سال 61 هجری و زنده نگه داشتن نام و یاد و پیام عاشورا در تمام ادوار تاریخ با فراز و نشیب‌های مختلف هنوز پرشورتر از گذشته برجا مانده است. در یزد نیز مانند بسیاری از شهرهای کشور، هیئت‌های عزاداری در قالب هیئت سینه‌زنی و زنجیر زنی تشکیل می‌شود. قدمت برخی از هیئت‌های استان یزد به قرن‌ها می‌رسد که آداب و سنن و حتی تجهیزات عزداری نسل به نسل به یادگار گذاشته شده است به گونه‌ای که حفظ و صیانت از آن سرلوحه کار دست‌اندرکاران هیئت‌های عزداری در هر دوره است.

 

نام بسیاری از هیئت‌ها برگرفته از محله و شهر است و جالب آنکه در برخی از هیئت‌هایی که گروه سنی خاصی در آن حضور می‌یابند نامی در حد سنین یاران و فرزندان حضرت ابا عبدالله را دارا هستند که می‌توان به هیئت «علی اصغر» مربوط به سنین کودکان و یا «قمر‌بنی هاشم» برای جوانان نام برد البته بدیهی است که اختصاص گروه سنی خاص به هیئت‌ها نمادین بوده و در تمام هیئت‌های کودک، خردسال نوجوان، جوان، میانسال و پیرمردان دوشادوش هم به عزاداری می‌پردازند.