مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان جنگل‌های کشور:

بیش از 75 درصد کشور تحت تأثیر فرسایش بادی است

ایستگاه پایش و سنجش فرسایش بادی و ریز گرد میبد اولین ایستگاه در مناطق بیابانی کشور است که در سال 99 با ترکیبی از فناوری‌های مدرن دنیا و دانش بومی راه‌اندازی شد.

حالا امروز از طریق این ایستگاه ارزش فرسایش بادی خاک بیابانی را بهتر می‌توانیم درک کنیم.

آن‌طور که دکتر اختصاصی از اساتید دانشگاه یزد می‌گوید؛ با طاق کاری که منابع طبیعی در سال‌های گذشته داشته نتایج خوبی حاصل‌شده است.

اختصاصی گفت: طی 9 ماه آمار هر 15 روز خود در دو ایستگاه شاهد و تیمار نشان می‌دهد این طاق کاری‌ها می‌تواند 100 برابر یعنی به ازای 35 تن خاک مقدار فرسایش بادی، 3 و نیم تن در هکتار را کاهش بدهد.

وی با تأکید بر سازمان‌ها، ارگان‌ها، برنامه ریزان و مدیران سطح بالای کشور بر اهتمام به این پروژه‌ها گفت: برای هر ایستگاه یک میلیارد تومان هزینه شده است.

دکتر وحید جعفریان مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان جنگل‌ها گفت: در کشوری که بیش از 75 درصد آن تحت تأثیر فرسایش بادی است و حدود 14 میلیون هکتار از عرصه‌های مناطق بیابانی به‌صورت مستقیم به اراضی کشاورزی، سکونتگاه، خطوط ارتباطی، جاده‌ها، راه‌آهن و هرگونه تأسیسات در این حوزه لطمه وارد می‌کنند و این آسیب بر اساس مطالعات دو سال گذشته بیش از 3 هزار میلیارد تومان بوده است؛ قطعاً انجام فعالیت‌های مقابله با بیابان‌زایی یکی از مهم‌ترین اقدامات زیربنایی برای توسعه پایدار در این کشور خواهد بود.

جعفریان بابیان اینکه بیش از نیم‌قرن از اجرای فعالیت‌های مقابله با بیابان‌زایی در کشور گذشته و تجارب ارزنده به‌دست‌آمده است افزود: بسیاری از روش‌هایی که در حال حاضر در قالب پروژه‌های مختلف بیولوژیک، بیومکانیک و مکانیک انجام می‌شود حاصل دانشی است که در طول سال‌ها، مردمان این منطقه و عرصه‌ها برای زندگی در مناطق بیابانی به دست آورده‌اند که خیلی از این‌ها در حیطه دانش بومی ما قرارمی گیرند.

مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان جنگل‌ها تصریح کرد: خیلی نیاز داشتیم به‌صورت کمی و دقیق بدانیم، اقدامات اجرایی ما چه میزان خسارت ناشی از فرسایش بادی را کم می‌کند و چه میزان از حجم حمل خاک و ماسه‌های روان را تعدیل می‌کند.

وی گفت: خوشبختانه با اقدامی که توسط سازمان جنگل‌ها انجام و با همکاری مؤثری که دستگاه‌های تحقیقاتی و دانشگاهی داشتند، الگوهای مختلفی را برای سنجش اثربخشی و پایش فرسایش بادی برنامه‌ریزی کردیم که امروز شاهد یکی از این موضوعات در کانال باد میبد هستیم.

جعفریان با اشاره به اینکه آمار به‌دست‌آمده نشان داد چقدر فعالیت‌های مقابله با بیابان‌زایی می‌تواند در کاهش عوامل خسارت زا اثرگذار باشد گفت: بررسی‌ها در ایستگاه فرسایش بادی کانال بادمیبد نشان داد فعالیت‌های اجرایی ما بیش از صد برابر در کاهش فرسایش بادی اثرگذار بوده است بنابراین باید این فعالیت‌ها موردتوجه قرار و در برنامه‌های توسعه، تبیین بودجه در سال‌های آتی در اجرای فعالیت‌های مقابله با بیابان‌زایی موردتوجه باشد.

جعفریان در خصوص ایجاد پارک تحقیقاتی، آموزشی و ترویجی به وسعت 65 هکتار در بیابان‌های میبد گفت: کلیه فعالیت‌های تثبیت‌کننده ماسه‌های روان، تعدیل‌کننده گردوغبار و مقابله با بیابان‌زایی در این پارک انجام خواهد شد.

وی افزود: این سایت می‌تواند جنبه‌های آموزشی بسیاری خوبی برای دانشجویان بوده و یک مرجع خوبی برای به اشتراک‌گذاری تجارب و انتقال دانش و فناوری با کشورهایی که در این حوزه فعالیت می‌کنند و همچنین مرجع خوبی برای تحقیقات در این حوزه که مجموعه‌ای از خاک‌پوش‌های تثبیت‌کننده، ماسه‌های روان که دوستدار محیط‌زیست هستند و قابلیت سازگاری بیشتر با زیست‌بوم آسیب‌پذیر و شکننده مناطق بیابانی رادارند؛ در این عرصه به‌صورت عملی فعالیت‌های اجرایی انجام‌شده و مرتب مورد ارزیابی و پایش قرار گیرند.

جعفریان گفت: جای خوشحالی است که ما چندین نسخه خاک‌پوش‌های تثبیت‌کننده ماسه‌های روان و منابع تولیدکننده گردوغبار را در این سایت‌های تحقیقاتی، آموزشی و ترویجی رصد می‌کنیم.

وی تصریح کرد: با حمایت‌های مالی می‌توانیم گستره آسیب‌زا و خسارت زا پهنه‌های ماسه‌ای و تپه‌های ماسه روان که مسلط به منابع زیست انسانی هستند با این روش‌های متعدد و متنوع تثبیت کنیم و در حوزه پایداری سرمایه‌گذاری در مناطق بیابانی بهتر از گذشته گام برداریم.

دکتر هوشنگ جزی مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل‌ها هم گفت: در پروژه‌های توسعه به این درختان طاق و بیابان‌ها نباید بی‌توجه باشیم و بگوییم جاده و صنعت مهم‌تر است چراکه تمام این عرصه بیابانی با همین طاق زارش می‌تواند زندگی مردم را حفظ کند و تهدید فرسایش بادی را کم کند.

جزی افزود: حفاظت از عرصه‌های گیاهی در مناطق بیابانی بسیار اهمیت دارد و اهتمام ویژه باید به حفاظت خاک و بهره‌برداری درست از منابع طبیعی داشته باشد.